قبل شنیدن اسم بوتاکس زئومین (Xeomin) شاید شما هم این حرف را شنیده باشید که تزریق بوتاکس و دیسپورت بیش از حد باعث می شود که بدن شما نسبت به این سم مصون شود. در صورتی که بوتاکس این اثر جادویی خود را از دست بدهد می توانید مطمئن باشید که جایگزینی به نام بوتاکس زئومین وجود دارد.
هر ساله صدها هزار نفر از مردم سراسر جهان برای کاهش چین و چروک های صورت خود به پزشک مراجعه می کنند. زئومین یکی از آخرین درمان های تجویزی است که در ایالات متحده آمریکا و بیش از 50 کشور برای درمان خطوط ریز صورت تایید شده است.
بوتاکس زئومین
بوتاکس زئومین چیست؟
بوتاکس زئومین (توکسین بوتولینوم نوع A) از باکتری که باعث بوتولیسم می شود ساخته شده است. سم توکسین بوتولینوم که بوتاکس زئومین هم یک نمونه از آن است، فعالیت عصب در ماهیچه ها را مسدود می کند و باعث کاهش فعالیت ماهیچه به خصوص در نواحی مرتبط با چروک می شود. بوتاکس زئومین توسط شرکت MERZ آلمان تولید می شود که مجوز لازم را از FDA دریافت کرده که به گفته این کمپانی، خالص ترین نوع سم را با کمترین عوارض جانبی تولید کرده است.
زئومین مانند بوتاکس و دیسپورت به صورت تزریق وارد بدن می شود. بوتاکس زئومین در پیشانی به خصوص بین ابروها برای کاهش خط های اخم یا برای درمان گرفتگی عضلات آرنج، مچ و انگشتان دست و پا تزریق می شود. بوتاکس زئومین همچنین برای درمان مشکلات ماهیچه ای خاص چشم ها که به خاطر اختلالات عصبی به وجود می آیند و مداوای مشکل خستگی مزمن استفاده می شود.
زئومین، بوتاکس و دیسپورت
زئومین از همان اجزای بوتاکس و دیسپورت تشکیل شده است و هر سه ماده شباهت زیادی با هم دارند. با این حال بوتاکس زئومین سم خالص تری است و پروتئین پیچیده ی کم تری دارد ولی بخش فعال هر سه ماده یکسان است بنابراین زئومین همانند بوتاکس و دیسپورت عمل می کند. برخلاف بوتاکس و دیسپورت، زئومین پروتئین آلبومین ندارد که این موضوع باعث می شود مولکول های آن به صورت اشباع شده نگه داری شوند و امکان واکنش های آلرژیک آن کم تر شود. به علاوه بوتاکس زئومین را می توان قبل از بازسازی در دمای اتاق نگه داشت؛ برخلاف بوتاکس که حتما باید در یخچال یا فریزر نگه داری شود.
مطالعات بالینی تاکنون نشان می دهد که زئومین به اندازه بوتاکس موثر است. یکی از مزیت های ظاهری زئومین نسبت به بوتاکس این است که این دو ماده فعالی به نام سم بوتولینوم نوع A را به اشتراک می گذارند، در حالی که زئومین یک فرآیند تولید منحصر به فرد را طی می کند که از هیچ افزودنی استفاده نمی کند. ممکن است در مقایسه با بوتاکس خطر کمتری برای ایجاد واکنش های آلرژیک و عوارض جانبی داشته باشد.
هر سه این داروها - زئومین و بوتاکس و دیسپورت- تاییدیه FDA را برای درمان چین و چروک صورت دریافت کرده اند. اگرچه این داروها برای درمان خطوط بین ابروها بیان شده است، اما پزشکان از آنها برای درمان چین و چروک اطراف دهان، خطوط اطراف چشم به نام "پای کلاغ" و چین و چروک های روی پیشانی استفاده می کنند. گاهی اوقات آنها را به زیر بغل تزریق می کنند تا به کاهش تعریق بیش از حد کمک کنند.
همان طور که گفته شد بوتاکس زئومین می‌تواند جایگزین بسیار خوبی برای بوتاکس و دیسپورت باشد؛ به خصوص اگر احساس شود که این مواد تأثیرگذاری گذشته‌ی خود را ندارند. اگر کسی نسبت به بوتاکس و دیسپورت واکنش نشان می‌دهد و سپس نسبت به آنها ایمن می‌شود، ممکن است مصونیت آنها به خاطر پروتئین‌های تشکین دهنده‌ی بخش فعال باشد. اما در بوتاکس زئومین به خاطر متفاوت بودن ترکیبات پروتئین این مشکل وجود ندارد.
زئومین مانند بوتاکس و دیسپورت معمولا سه تا چهار ماه دوام دارد و تاثیرگذاری آن از دو ماده ی دیگر سریع تر است و بعد از یک تا ده روز آغاز می شود.
زئومین چگونه مورد استفاده قرار می گیرد؟
زئومین درون عضله یا غده تزریق می شود. بوتاکس زئومین باید هر 12 یا 16 هفته یک بار تزریق شود و فاصله ی بین تزریق ها باید حداقل سه ماه باشد. توجه کنید که تزریق توکسین بوتولینوم ها حتی اگر به منظور زیبایی باشد باید فقط توسط متخصصان تعلیم دیده صورت بگیرد. بوتاکس زئومین با توجه به هدف درمانی ممکن است در بیش از یک ناحیه تزریق شود. تاثیرات زئومین موقتی هستند و این اثرات ممکن است بعد از سه ماه کاملا از بین بروند. تکرار تزریق ها امکان دارد تاثیرگذاری را طولانی تر کنند
پیش از تزریق بوتاکس زئومین برای اطمینان از بی خطر بودن آن اگر یکی از مشکلات زیر را دارید با پزشک خود مشورت کنید:
- تزریق دیگر توکسین بوتولینوم ها مانند بوتاکس، دیسپورت و میوبلوک (نوع B) به خصوص در چهار ماه گذشته
- ضعف عضلات شدید یا غیرمعمول (به خصوص در نواحی بدن که تزریق دارو انجام نشده است)
- مشکل در تنفس، صحبت کردن یا بلعیدن
- گرفتگی صدا و خمیدگی پلک چشم
- دید مبهم یا دوتایی
- تغییرات بینایی، درد چشم یا التهاب آن
- خس خس سینه یا تنگی نفس
- از دست دادن نیرو
- اختلالات تنفسی مانند آسم
- تغییر در ظاهر عادی صورت
- مشکلات قلبی
- مشکلات خونریزی
- جراحی به خصوص در صورت
- و...
عوارض جانبی بوتاکس زئومین
اگر نسبت به زئومین هر نوع واکنش آلرژیک مانند خارش، خس خس، دشواری تنفس دارید یا صورت، لب ها، زبان یا گلوی شما متورم است به اورژانس های پزشکی مراجعه کنید. توکسین بوتولینوم ها ممکن است در نواحی غیر از محل تزریق منتشر شوند. این موضوع در برخی افراد باعث بروز مشکلات جدی می شود؛ حتی اگر تزریق به منظور زیبایی صورت گرفته باشد.
عوارض جانبی معمول بوتاکس زئومین:
- خشکی دهان
- مشکلات دید
- ضعف عضلانی
- سردرد و درد گردن
- نشانه های سرماخوردگی
- فشار خون بالا
- کبودی محل تزریق
داروهایی که ممکن است بر عملکرد بوتاکس زئومین اثر بگذارند؟
- داروهای سرماخوردگی یا آلرژی
- آرامبخش عضله
- داروهای خواب آور
- برنشیل کننده ها
اگر شما سابقه مصرف این داروها را دارید؛ باید قبل از انجام هرگونه درمان، خطرات مرتبط با تزریق زئومین را درک کنید.
- هر بیماری که بر عضلات و اعصاب شما تاثیر می گذارد (مانند بیماری ALS یا لو گریگ).
- مشکلات تنفسی مانند آسم یا آمفیزم
- مشکل در بلع
- ورود مایعات به درون شش ها (آسپیراسیون)
- خونریزی
- افتادگی پلک ها
- جراحی اخیر به خصوص بر روی صورت
- باردار باشید یا در دوران شیردهی باشید
- سن شما کمتر از 18 سال باشد؛ زیرا زئومین تنها برای افراد بالای 18 سال تجویز می شود.
حتی اگر شما به تزریق دارو به شدت واکنش نشان ندهید؛ باز هم باید جنبه های منفی از جمله هزینه بالا و نیاز به تکرار درمان در نظر گرفته شود.
شما همچنین ممکن است احساس کنید که بعد از درمان پوست شما سفت، حساس یا خشک شده است؛ با این وجود، این مشکلات در طی چند روز رفع می شوند.
دکتر فرامرز صفایی پیروز | بورد تخصصی جراحی عمومی ( پلاستیک - ترمیمی )